Tổng hợp các loại bệnh hại lúa & cách phòng tránh

Sâu, bệnh hại lúa luôn là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và năng suất nông sản tại Việt Nam. Các loại bệnh hại lúa thường gặp như bệnh đốm vằn, bệnh cháy lá, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá,... ở bất cứ vụ mùa nào, tiêu biểu là vụ hè thu. Để hiểu rõ dấu hiệu của bệnh hịa và cách phòng tránh kịp thời trên cây lúa. Bà con nông dân không thể bỏ qua bài viết dưới đây.

Tình hình bệnh hại lúa tại Việt Nam

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Lúa Quốc Tế (IRRI), diện tích lúa chiếm 82% diện tích đất canh tác ở Việt Nam. Có khoảng 52% sản lượng lúa Việt Nam được sản xuất ở đồng bằng sông Cửu Long và 18% ở đồng bằng sông Hồng. Từ đó, cho thấy rằng lúa là cây trồng trọng điểm và mang lại giá trị kinh tế lớn nhất cho ngành nông nghiệp tại Việt Nam

Hiện tại, bệnh do vi khuẩn, nấm, virus có xu hướng phát triển mạnh, nhất là trong điều kiện ẩm độ cao, mưa và gió nhiều. Đặc biệt trong những năm gần đây, khi hiện tượng biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, nhiệt độ tăng, mưa nắng thất thường tạo điều kiện cho bệnh phát sinh thêm. Gây ra nhiều bệnh lây lan rất nhanh, kháng thuốc, khi phát bệnh khó cứu chữa làm ảnh hưởng 70 – 80% năng suất lúa và chất lượng gạo thương phẩm.

Tình hình các loại bệnh hại lúa ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng và năng suất lúa. Thậm chí, bà con nông dân bị mất trắng do sâu bệnh xuất hiện trên lúa. Mặt khác, bà con nông “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” mà không có đồng lời, thu nhập thì không ổn định mùa có mùa không. Điều này dẫn đến nhiều người lao độn trẻ đành ngậm ngùi bỏ nghề.

>> Xem thêm: Tổng hợp các loại sâu hại lúa & cách phòng trừ vụ hè thu 2022

Tổng hợp các loại bệnh hại lúa và cách phòng tránh bệnh thường gặp ở lúa

1. Bệnh đạo ôn (cháy lá)

Dấu hiệu nhận biết:

Bệnh đạo ôn còn gọi là bệnh cháy lá. Đây là bệnh gây thiệt hại nghiệm nặng nề về sản lượng lẫn chất lượng. Bệnh đạo ôn gây hại từ giai đoạn mạ hoặc sau khi gieo cấy đến giai đoạn trổ. Bệnh thường xuất hiện ở những bộ phận của lúa như trên lá, cổ bông, cổ gié, đốt thân và trên hạt.

• Trên lá lúa: thường xuất hiện chấm nhỏ màu xanh xám nhạt trên lá. Lâu dài, vết bệnh lớn dần có hình thoi có màu xám tro; xung quanh nâu đậm. Khi bệnh nặng các vết bệnh nối liền nhau làm cho lá bị cháy. Nơi bị nhiễm nặng có thể bị cháy trụi hoàn toàn, bộ rễ bị thối và lúa không hồi phục

• Trên đốt thân: vết bệnh màu nâu bao quanh đốt thân làm đốt khô, teo lại. Các đốt thân gần gốc bị mục ra làm cho gốc bị gãy đổ.

•  Cổ bông, cổ gié: vết bệnh ban đầu là một chấm nhỏ màu đen đoạn cổ giáp tai lá về sau lớn dần làm cổ bông héo, bông lúa trắng hoặc lép lửng.

•  Trên hạt: Vết bệnh không định hình, có màu nâu xám. Nấm đen ký sinh ở vỏ trấu và có thể ở bên trong hạt. Hạt giống bị bệnh là nguồn truyền bệnh sang vụ khác.

Hình ảnh bệnh đạo ôn hại lúa

Cách phòng tránh bênh đạo ôn (cháy lá)

•  Vệ sinh đồng ruộng: dọn sạch rơm rạ và cỏ dại. 
•  Ưu tiên trồng giống kháng hoặc có khả năng chống chịu bệnh đạo ôn cao.
•  Bón phân hợp lý giữa phân chuồng và N:P:K, bón tập trung ở giai đoạn đầu, giai đoạn sau giảm liều lượng tùy theo mức độ của cây lúa.
•  Không để nước ngập sâu kéo dài.
•  Theo dõi và thăm đồng thường xuyên.
•  Đối với bệnh đạo ôn cổ lá, cổ bông, cần theo dõi chặt chẽ thời gian lúa vào trỗ. Đặc biệt, khi thời tiết diễn biến thất thường. Bà con cần hết sức lưu ý.
•  Dùng các thuốc đặc hiệu để phun trừ bệnh như: Beam 75WP, Filia 525SC, Kabim 30WP, Trizole…...Kết hợp phun thuốc phòng khô vằn, thối thân thối bẹ giai đoạn đồng trổ.

2. Bệnh khô vằn (đốm vằn)

Dấu hiệu nhận biết:

•  Bệnh khô vằn có tên gọi khác là đốm vằn, ung thư. Đây là bệnh thường gặp trên cây lúa. Bệnh thường xảy ra trong điều kiện thời tiết nóng, ẩm, ít ánh sáng. 
•  Bệnh thường xuất hiện ở giai đoạn lúa đẻ nhánh đến làm đòng và trổ. 
•  Lúa mới nhiễm nấm có biểu hiện ở bẹ lá giáp mực nước, vết bệnh có dạng đốm loang lổ như da beo, màu xanh xám, viền nâu, sũng nước; dần dần đốm bệnh ăn sâu vào bẹ lá làm bẹ lá vàng, khô và chết dần; nấm còn ăn lan lên trên cho tới lá đòng. Lâu dài, sẽ xuất hiện những nấm nhỏ mày nâu xám, cứng. Sau đó, sẽ rụng, rơi xuống nước lây lan qua bụi lúa bên cạnh hoặc nằm dưới đất, trong rơm rạ, tàn dư thực vật là nguồn lây lan bệnh chủ yếu.

Hình ảnh bệnh khô vằn hại lúa

Cách phòng tránh bệnh khô vằn:

•  Gieo cấy đúng thời vụ, mật độ gieo cấy hợp lý không quá thưa cũng không quá dày.
•  Bón phân đầy đủ và cân đối.
•  Thường xuyên theo dõi và vệ sinh đồng ruộng
•  Quản lý nguồn nước, tránh trường hợp để mức nước quá cao trong trường hợp bệnh tấn công mạnh.
•  Sử dụng một trong các loại thuốc để hạn chế sự phát triển của bệnh như Dovatop 400SC, Calbosuper/25 lít nước Validacin 3SL, Vida 3SC, Daconil 75WP…Lưu ý phải phun theo hướng dẫn trên nhãn thuốc.

3. Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá (VLLXL)

Dấu hiệu nhận biết: 

Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá là bệnh do virus gây ra. Lúa bị bệnh vàng lùn biểu hiện lá lúa từ màu xanh nhạt chuyển dần sang màu vàng nhạt, vàng da cam rồi vàng khô. Nó thường xuất hiện từ chóp lá, lan dần vào phía bẹ lá.

•  Cây lúa bị bệnh lùn xoắn lá biểu hiện như sau: Cây lúa bị lùn, màu lá xanh đậm. Rìa lá bị rách và gợn sóng, dọc theo gân lá có bướu. Chóp lá bị biến dạng, xoăn tít lại. Cây lúa bị nghẹn không trổ đòng được, hạt lép. Rầy nâu chích hút vào cây lúa bị bệnh và mang theo virus gây bệnh.
•  Cây lúa bị bệnh lùn xoắn lá sinh trưởng còi cọc, cây thấp lùn; chiều cao cây, chiều dài lá, rễ... đều bị giảm sút, co ngắn lại khoảng 40 - 60% so với cây lúa bình thường. Bông lúa ngắn, ít hạt, lép lửng dẫn đến thất thu hoàn toàn hoặc giảm năng suất nghiêm trọng.

Hình ảnh bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá hại luá

Cách phòng tránh bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá

•  Cần cày bừa, làm đất kỹ, vùi lấp tàn dư và nguồn bệnh
•  Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, dọn sạch các tàn dư và ký chủ trung gian của bệnh.
•  Gieo cấy tập trung, đồng loạt theo khuyến cáo
•  Ưu tiên sử dụng các giống lúa kháng bệnh, có khả năng chống chịu bệnh.
•  Các loại thuốc phun có hiệu quả là Bassa 50EC, Trebon 20ND, Admire 50EC, Actara 25WWG.

Giải pháp phun thuốc trừ các loại bệnh hại lúa bằng máy bay xịt thuốc

Thuốc trừ sâu là phương pháp điều trị được nhiều bà con lựa chọn đầu tiên. Các loại bệnh hại lúa thường sử dụng các hoạt chất có nồng độ cao để phun. Vì thế, phun thuốc trừ sâu là công việc khá vất vả và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe đối với người trực tiếp phun. Hơn thế, người lao động trong nông nghiệp dần dần giảm đáng kể so với các ngành khác. Do đó, khi các loại bệnh hại ở lúa xuất hiện ngày càng nhiều thì việc thuê nhân công lại vô cùng khan hiếm mà giá lại rất cao. Để giải quyết những vấn đề này, hiện nay máy bay phun thuốc trừ sâu không người lái là giải pháp hữu hiệu cho điều đó.

Ứng dụng máy bay xịt thuốc trên cánh đồng lúa

Khi sử dụng máy bay xịt thuốc trừ sâu không người lái, người vận hành chỉ cần ngồi ở một vị trí cách xa nơi làm việc của máy bay. Có thể theo dõi trên màn hình điện thoại và điều chỉnh chỉ với một nút bấm thông qua thiết bị điều khiển từ xa (ACS2). Thay vì phải tốn hàng giờ đồng hồ lội ruộng phun thuốc bằng máy xịt thuốc, bình xịt thuốc hay tay để xịt thuốc. Giờ đây sử dụng máy bay phun thuốc chỉ cần 7- 10 phút là hoàn thành công việc phun thuốc trên một hecta, công suất gấp hơn 20 lần nhân công lao động khi làm bằng phương pháp thủ công. Không những giúp bà con tiết kiệm chi phí thuê nhân công mà còn giúp tiết kiệm 30% thuốc và 90% lượng nước. Nhờ vào công nghệ phun ly tâm thế hệ hoàn toàn mới, việc phun đồng đều, chính xác, thẩm thấu nhanh chóng, không giẫm đạp lên lúa, an toàn cho sức khỏe người nông dân, giảm ô nhiễm môi trường cả đất và nước.

>> Xem thêm: 3 Lưu ý khi đầu tư mua máy bay xịt thuốc trừ sâu

Tại Việt Nam, các dòng máy bay phun thuốc không người lái được sử dụng phổ biến gồm: PG40, PG80, VG40, pG100. Máy bay nông nghiệp Globalcheck tự hào là đơn vị tiên phong mang đến giải pháp máy bay xịt thuốc sâu mới nhất đến với bà con. Để được tư vấn giải pháp máy bay phun thuốc sâu, bà con vui lòng liên hệ Hotline 0981 85 85 99 để được tư vấn trực tiếp nhé.