Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sự Phát Triển Của Cây Mạ

Cây mạ, hay còn gọi là cây lúa non ở giai đoạn đầu đời, là nền tảng quan trọng cho năng suất lúa sau này. Sự phát triển của cây mạ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố từ dinh dưỡng ban đầu, ánh nắng, nhiệt độ, lượng nước. Những yếu tố này không chỉ quyết định tốc độ tăng trưởng mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng chống chịu bệnh hại và chất lượng mạ khi cấy ra đồng. Dưới đây là các yếu tố chính, được trình bày một cách chi tiết dựa trên nội dung tài liệu.

1. Nguồn Thức Ăn Ban Đầu Cho Cây Mạ Từ Hạt Giống

Nguồn dinh dưỡng đầu tiên cho cây mạ đến từ thức ăn dự trữ trong hạt giống (phôi nhũ). Trong giai đoạn đầu (khi mạ có 4-6 lá), cây chủ yếu dựa vào nguồn này để tăng trưởng. Sau đó, mạ bắt đầu hấp thụ dưỡng chất từ đất qua rễ. Nếu hạt giống tốt (chứa nhiều thức ăn dự trữ), mạ sẽ phát triển mạnh mẽ hơn, với rễ khỏe và thân vững chắc. Ngược lại, hạt kém chất lượng dẫn đến mạ yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác.

Trong giai đoạn đầu thức ăn cây mạ lấy từ hạt giống

Như vậy chất lượng hạt giống ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe giống lúa sau này, điển hình như GS55 là giống lúa hạt to, tròn, mẩy vì vậy trong điều kiện bình thường chúng luôn cung cúng đủ chất dinh dưỡng cho cây mạ ở giai đoạn 4 lá đầu.

GS55 là giống lúa hạt tròn, to mẩy, dinh dưỡng dồi dào cho cây mạ

2. Lượng Nước Ảnh Hưởng Đến Sự Phát Triển Cây Mạ

Lượng nước là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến chiều cao, rễ và sức khỏe của mạ, tuy nhiên mọi thứ đều có hai mặt được và mất, chúng ta nên hiểu nguyên lý để điều tiết nước cây mạ sao cho hợp lý

• Nước ngập sâu (nước ướt): Mạ phát triển nhanh, cây cao hơn, lá xanh hơn nhờ dưỡng chất dễ hấp thụ. Tuy nhiên, nếu nước quá sâu, rễ có thể kém phát triển, dẫn đến mạ dễ đổ ngã khi cấy.
• Nước khô hoặc ít nước: Mạ tăng trưởng chậm hơn, nhưng rễ phát triển mạnh mẽ hơn, giúp cây chịu hạn tốt sau này. Tài liệu nhấn mạnh rằng sự chênh lệch nước có thể làm mạ trong vườn ướt cao gấp đôi mạ trong vườn khô, nhưng mạ khô thường bền vững hơn.

Mực nước cho mạ nên ở mức vừa phải, nước cạn quá hoặc sâu quá đều không tốt

Việc kiểm soát nước phù hợp giúp mạ đạt chiều cao lý tưởng (khoảng 15-20 cm) và tránh tình trạng úng rễ.

3. Nhiệt Độ Ảnh Hưởng Đến Sự Phát Triển Cây Mạ

Nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng và sức sống của mạ, nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng đều làm giảm sự phát triển của cây mạ.

• Nhiệt độ ấm (khoảng 25-35°C): Thúc đẩy mạ phát triển nhanh, cây cao hơn và lá xanh tươi. Đây là điều kiện lý tưởng để mạ hấp thụ dưỡng chất và quang hợp hiệu quả.
• Nhiệt độ lạnh (dưới 16°C): Làm chậm quá trình tăng trưởng, lá dễ bị vàng úa, thậm chí cây có thể chết. Tài liệu lưu ý rằng ở vùng lạnh, cần che chắn hoặc chọn giống chịu lạnh để bảo vệ mạ.

Nhiệt độ tối ưu giúp mạ đạt giai đoạn cấy trong thời gian ngắn hơn, giảm rủi ro bệnh hại và thời tiết.

Thời tiết lạnh sẽ làm giảm sự phát triển của cây mạ

4. Cường Độ Ánh Sáng Ảnh Hưởng Đến Sự Phát Triển Cây Mạ

Ánh sáng là nguồn năng lượng chính cho quá trình quang hợp, tạo ra chất dinh dưỡng, quyết định sự vững chắc của mạ.

• Ánh sáng đầy đủ: Mạ phát triển cân đối, lá ngắn, thân chắc, rễ mạnh. Điều này giúp mạ chịu được gió và bệnh tốt hơn sau khi cấy.
• Ánh sáng yếu (bóng râm hoặc mây mù): Dẫn đến hiện tượng vươn dài (etiolation), lá mỏng, cây yếu, dễ gãy. Tài liệu minh họa rằng mạ thiếu sáng có trọng lượng khô thấp hơn và dễ bị thương tích.

Để tối ưu, vườn ươm nên đặt ở nơi thoáng đãng, tránh bóng cây hoặc mái che quá dày.

Chúng ta cần cung cấp đủ ánh sáng cho cây mạ phát triển

5. Dưỡng Chất Và Phân Bón Giúp Cây Mạ Phát Triển

Dưỡng chất từ phân bón bổ sung cho nguồn thức ăn tự nhiên, nhưng cần sử dụng phù hợp.

• Phân bón hợp lý: Giúp mạ tăng trưởng nhanh, lá xanh, rễ phát triển. Đặc biệt hữu ích ở vườn khô, vùng lạnh hoặc khi mạ lưu vườn lâu (trên 20-30 ngày).
• Phân bón quá mức: Gây thừa dinh dưỡng, làm mạ cao yếu, dễ mắc bệnh như cháy lá hoặc sâu hại. Tài liệu khuyên chỉ bón phân khi cần, tập trung vào nitơ, lân và kali.

Việc cân bằng dưỡng chất đảm bảo mạ có hệ rễ khỏe, thân vững và khả năng phục hồi cao sau cấy.

6. Kết Luận Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sự Phát Triển Cây Mạ

Sự phát triển của cây mạ phụ thuộc vào sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố trên. Theo tài liệu, nông dân nên chọn hạt giống tốt có nhiều chất dinh dưỡng như giống lúa lai F1 GS55 làm nền tảng, sau đó kiểm soát nước, nhiệt độ, ánh sáng và phân bón để có mạ chất lượng cao. Mạ tốt không chỉ cao vừa phải, lá ngắn, rễ nhiều mà còn ít bệnh hại, giúp tăng năng suất lúa sau này. Trong thực tế, tùy theo điều kiện địa phương (như khí hậu miền Bắc hay miền Nam Việt Nam), cần điều chỉnh linh hoạt để đạt kết quả tốt nhất. Nếu áp dụng đúng, cây mạ sẽ là bước khởi đầu vững chắc cho một vụ mùa bội thu.

Để tìm hiểu những giống lúa khỏe mạnh, hạt nhiều chất dinh dưỡng để cung cấp cho cây mạ giai đoạn đầu cũng như tham khảo hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của chúng tôi như máy bay nông nghiệp, thiết bị dẫn đường tự động NX510,…, xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 hoặc để lại thông tin tại mẫu “NHẬN TƯ VẤN”, GlobalCheck rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.