Tiêu Chuẩn Mạ Tốt Và Điều Kiện Mang Mạ Đi Cấy

Điều kiện mạ tốt và tuổi mang đi cấy phụ thuộc nhiều vào giống lúa ngắn ngày hay dài ngày, đặc điểm mùa vụ. Để đạt được vụ lúa thành công, bà con cần hiểu rõ tiêu chuẩn của "mạ tốt" cũng như thời điểm và điều kiện phù hợp để mang mạ đi cấy. Dưới đây là bài viết dựa vào tài liệu “Kỹ thuật thâm canh mạ” của Tiến sĩ Nguyễn Văn Hoan.

Bài viết chỉ chọn lọc những nội dung về phân tích đặc điểm mạ tốt cũng như khi nào mang đi cấy hợp lý tùy thuộc vào thời gian sinh trưởng (cực ngắn ngày, ngắn ngày, trung ngày, dài ngày) và mùa vụ như vụ xuân, vụ hè thu, vụ mùa.

Tiêu chuẩn mạ khay cấy máy sẽ có sự khác biệt với mạ cấy tay

1. Tiêu Chuẩn Mạ Tốt

1.1. Đặc Điểm Chung Của Mạ Tốt

• Sức khỏe: Mạ phải khỏe mạnh, không bị nhiễm sâu bệnh nguy hiểm như sâu đục thân, rầy, đạo ôn, hay khô vằn.
• Bộ rễ: Bộ rễ cần phát triển tốt, ít bị tổn thương khi nhổ để đảm bảo mạ thích nghi nhanh sau khi cấy.
• Tính đồng đều: Để đảm bảo sự phát triển đồng đều, các cây mạ cần đều về chiều cao, số lá cũng như sức sinh trưởng.

1.2. Tiêu Chuẩn Cụ Thể Theo Giống Và Mùa Vụ

a. Giống Cực Ngắn Ngày (dưới 120 ngày) - Vụ Xuân

• Độ tuổi: Mạ non, thích hợp cấy sớm để tránh nhiệt độ cao cuối vụ, hạt thóc giống chưa tách ra khỏi rễ. 
• Chiều cao: Khoảng 30-32 cm.
• Số lá: 5-5.5 lá thật (phải có trên 2,5 lá), chân vàn cao có thể cấy ra cây lúa mới bắt đầu đẻ nhánh.
• Đặc điểm: Mạ không bám chặt vào nhau, dễ tách để giảm tổn thương khi cấy.

Ví dụ như giống lúa lai F1-GS99 của chúng tôi có thời gian sinh trưởng chỉ từ 90 đến 120 ngày nên khi cây lúa có từ 5-6 lá chúng ta phải đem đi cấy, do thời gian sinh trưởng ngắn nếu cây lúa quá muộn đang trong thời gian đẻ nhánh thì sẽ bị đứt giai đoạn và không kịp nhánh phát triển.

b. Giống Ngắn Ngày (dưới 135 ngày) - Vụ Xuân

• Độ tuổi: Mạ non, khỏe mạnh.
• Chiều cao: 30-32 cm.
• Số lá: 5-6.5 lá thật, với lúa lai có thể có 1-2 nhánh
• Yêu cầu thêm: trên là tiêu chuẩn khi cấy chân vàn, có thể thay đổi ở điều kiện khác. 

c. Giống Trung Ngày Và Dài Ngày - Vụ Xuân Sớm

• Độ tuổi: Mạ trưởng thành hơn so với giống ngắn ngày
• Chiều cao: Trên 40 cm.
• Số lá: 7-8 lá thật, đã đẻ được hai nhánh.
• Đặc điểm: Thích hợp cho chân ruộng trũng, cần gieo sớm (cuối tháng 11) khi thời tiết còn ấm.

d. Giống Ngắn Ngày Và Trung Ngày - Vụ Mùa

Giống lúa này thường được cấy ở chân vàn và vàn cao vụ mùa. 

• Độ tuổi: Mạ khỏe, cứng cáp
• Đặc điểm: Cây mạ to gan, đanh dảnh.
• Chiều cao: Trên 35 cm.
• Số nhánh: Giống lúa ngắn ngày cần 1-2 nhánh còn trung ngày cần để 3-4 nhánh.
• Số lá: Giống lúa ngắn ngày cần 5,5-6 lá còn giống lúa trung ngày cần 7-7,5 lá.

e. Tiêu chuẩn mạ cấy chân Sâu Trũng

Với chân sâu trũng yêu cầu mạ phải già hơn, chúng có một số đặc điểm như sau:

• Cây mạ to, đanh dảnh.
• Chiều cao ít nhất là 45cm.
• Cây mạ đã để được 4-5 nhánh.

Mạ cấy sân sâu trũng cần yêu cầu về chiều cao, mạ cứng cáp

2. Điều Kiện Mang Mạ Đi Cấy

Ngoài phải đảm bảo những tiêu chuẩn trên, để mạ sẵn sàng đi cấy chúng ta cần quan tâm đến một số điều kiện khác như thời tiết, sự chuẩn bị, quản lý sâu bệnh,…, dưới đây là một số yếu tố chúng ta cần quan tâm thêm khi đem mạ đi cấy.

2.1. Độ Sẵn Sàng Của Mạ

Chúng ta phải đảm bảo các tiêu chuẩn về chiều cao, số lá theo giống và mùa vụ như ở phần 1 đã nêu chi tiết. 

Với vụ xuân ở miền Bắc, mạ ngắn ngày thường được gieo từ cuối tháng Giêng hoặc đầu tháng Hai, bảo vệ khỏi rét trong 15 ngày đầu để đạt chất lượng tốt nhất trước khi cấy.

2.2. Điều Kiện Thời Tiết

• Vụ Xuân: Vụ này chúng ta cần tránh nhất là thời tiết rét đậm, đặc biệt sau khi cấy không để bị chết rét. Nhiệt độ lý tưởng là từ 20-25°C.
• Vụ Hè Thu và Vụ Mùa: Tránh thời điểm mưa lớn hoặc nhiệt độ quá cao (trên 35°C) để mạ không bị ngập úng hoặc héo chết.

Thời tiết ổn định, không có biến động cực đoan là điều kiện tối ưu.

2.3. Chuẩn Bị Ruộng

Ruộng cần được làm đất kỹ, bằng phẳng, giữ nước tốt nhưng không ngập quá sâu (mực nước khoảng 3-4 cm khi cấy).

Đất phải đủ dinh dưỡng, thường được bón lót trước khi cấy để mạ bén rễ nhanh.

2.4. Quản Lý Sâu Bệnh

Trước khi nhổ mạ (4-5 ngày), cần phun thuốc trừ sâu bệnh để loại bỏ các nguy cơ như rầy, sâu đục thân, hoặc đạo ôn, đảm bảo mạ sạch bệnh khi đưa ra ruộng.

3. Kết Luận Tiêu Chuẩn Mạ Và Điều Kiện Mang Đi Cấy

Để đạt được vụ lúa năng suất cao, việc đảm bảo mạ tốt và cấy đúng thời điểm là yếu tố then chốt. Mạ tốt cần đáp ứng các tiêu chuẩn về sức khỏe, chiều cao, số lá, và nhánh tùy theo giống và mùa vụ. Đồng thời, việc cấy mạ nên được thực hiện khi mạ sẵn sàng, thời tiết ổn định, ruộng được chuẩn bị tốt và không có nguy cơ sâu bệnh. 

Áp dụng các kỹ thuật thâm canh hiện đại như phương pháp Tuenen hoặc mạ ban công nghiệp sẽ giúp nông dân chủ động hơn trong sản xuất, đặc biệt trong điều kiện khí hậu biến đổi. Việc tuân thủ những nguyên tắc này không chỉ nâng cao năng suất mà còn đảm bảo chất lượng lúa gạo.

Để tìm hiểu giống lúa ngắn ngày như GS999, GS55 cũng như hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của chúng tôi như drone nông nghiệp, thiết bị dẫn đường tự động NX510, san phẳng mặt ruộng GP3000,…, chi tiết xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 hoặc để lại thông tin tại mẫu “NHẬN TƯ VẤN”, GlobalCheck rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.