Số lượng nhánh quyết định năng suất và chất lượng của cây lúa, tuy nhiên không phải cứ nhiều nhánh là tốt bởi nhiều nhánh quá sẽ dẫn đến nhiều nhánh vô hiệu, những nhánh này không chỉ không cho năng suất mà còn cản trở sự phát triển của nhánh hữu hiệu. Ví dụ như giống lúa lai F1-GS55 của chúng tôi thì mỗi khóm chỉ nên có từ 8- 10 nhánh là hợp lý.
Bài viết dưới đây chúng ta cùng nhau tìm hiểu tầm quan trọng hạn chế cây lúa đẻ nhánh cũng như kỹ thuật hạn chế cây lúa đẻ nhánh hiệu quả.
1. Tầm Quan Trọng Phải Hạn Chế Cây Lúa Đẻ Nhánh
Hạn chế lúa đẻ nhánh là một kỹ thuật quan trọng trong canh tác lúa nhằm tối ưu hóa năng suất và chất lượng vụ mùa. Việc kiểm soát số lượng nhánh của cây lúa giúp:
Tập trung dinh dưỡng: Để cây lúa đẻ nhánh quá nhiều dẫn đến dinh dưỡng bị phân tán, hạn chế khả năng quang hợp của lá, thiếu dinh dưỡng cho các nhánh chính làm cây lúa bông ngắn, nhỏ hạt lép nhiều và năng suất thấp, hạn chế đẻ nhánh giúp tập trung dinh dưỡng vào những nhánh hữu hiệu.
Tăng cường sức khỏe cây lúa: Cây lúa quá nhiều nhánh sẽ tạo không gian um tùm, khó phát triển và tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển, hạn chế lúa đẻ nhánh giúp không gian thông thoáng, hạn chế sâu bệnh tạo điều kiện cây lúa phát triển khỏe mạnh.
Quản lý đồng ruộng hiệu quả: Hạn chế đẻ nhánh giúp đồng ruộng thông thoáng, giảm nguy cơ sâu bệnh lây lan, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc và thu hoạch.
Tối ưu hóa năng suất: Các nhánh đẻ muộn thường không đủ thời gian phát triển để cho bông lúa chất lượng cao, do đó hạn chế nhánh phụ giúp cây tập trung vào nhánh chính, tăng tỷ lệ hạt chắc.
GS999 đẻ nhánh tập trung giúp bà con thuận tiện sử dụng các biện pháp hạn chế đẻ nhánh khi cần thiết
2. Thời Điểm Cần Hạn Chế Cây Lúa Đẻ Nhánh
Để chăm sóc tốt cây lúa giai đoạn đẻ nhánh, chúng ta cần hạn chế lượng nhánh vô hiệu, để biết thời điểm này chúng ta dựa vào số lượng nhánh lúa ở mỗi khóm và tuổi cây lúa.
2.1. Dựa vào số lượng nhánh:
Thông thường, mỗi cây lúa nên giữ từ 3-5 nhánh hiệu quả (mỗi khóm có từ 8-10 nhánh) để đảm bảo năng suất tối ưu. Nếu số nhánh vượt quá 10 nhánh/khóm, cần can thiệp để hạn chế.
Nên loại bỏ những nhánh đẻ muộn, dù chưa đủ nhánh hữu hiệu chúng ta cũng cần loại bỏ những nhánh sinh muộn bởi chúng sẽ không đủ thời gian giúp bông lúa phát triển thành hạt thóc.
2.2. Dựa vào tuổi cây lúa
Giai đoạn đẻ nhánh hữu hiệu thường diễn ra trong khoảng 20-30 ngày sau cấy (hoặc 15-25 ngày sau sạ, tùy giống lúa). Sau giai đoạn này, các nhánh mới xuất hiện thường là nhánh vô hiệu, ít có giá trị kinh tế vì chúng không đủ thời gian để phát triển.
Hạn chế đẻ nhánh nên thực hiện khi cây lúa bước vào giai đoạn làm đòng (khoảng 30-40 ngày sau cấy), vì đây là thời điểm cây cần tập trung dinh dưỡng để phát triển bông.
3. Biểu Hiện Cây Lúa Khi Cần Hạn Chế Đẻ Nhánh
Cần quan sát các dấu hiệu sau để xác định thời điểm hạn chế đẻ nhánh:
Mật độ nhánh quá dày: Cây lúa có quá nhiều nhánh (trên 10 nhánh/khóm), làm cho ruộng lúa trở nên rậm rạp, thiếu ánh sáng và không thông thoáng.
Nhánh phụ nhỏ, yếu: Khi thấy nhánh phụ quá nhỏ so với nhánh chính, lá mỏng xanh nhạt cho thấy cây lúa không đủ dinh dưỡng để nuôi tất cả các nhánh, lúc này ta phải hạn chế cây lúa đẻ nhánh.
Cây lúa có dấu hiệu suy yếu: Lá lúa bắt đầu ngả vàng, thân cây mảnh, dễ đổ ngã do cạnh tranh dinh dưỡng giữa các nhánh.
Giai đoạn phát triển không đồng đều: Nếu ta thấy biểu hiện khác nhau giữa nhánh chính và nhánh phụ ví dụ như nhánh chính làm đòng nhưng nhánh phụ vẫn đang phát triển.
4. Các Biện Pháp Hạn Chế Cây Lúa Đẻ Nhánh
Để hạn chế cây lúa đẻ nhánh chúng ta cần sự kết hợp từ khâu quản lý nước, bón phân, quản lý sâu bệnh hại,…,
Giống lúa GS55 cho năng suất cao khi kiểm soát tốt số lượng nhánh hữu hiệu
4.1. Quản lý nước
Điều kiện tốt nhất để cây lúa đẻ nhánh là duy trì mực nước thấp (lúc cạn lúc ướt) để bộ rễ hô hấp và chồi mới dễ phát triển hơn. Vì vậy để hạn chế cây lúa đẻ nhánh chúng ta có thể lựa chọn để cây lúa ngập nước hoặc để cạn (chỉ duy trì độ ẩm tức mực nước âm nhưng vẫn đảm bảo độ ẩm để cung cấp nước cho cây lúa)
4.2. Điều chỉnh phân bón
Giảm lượng đạm (nitrogen) vào giai đoạn sau đẻ nhánh hữu hiệu. Đạm thúc đẩy sự phát triển lá và nhánh, vì vậy cần hạn chế bón đạm ở giai đoạn làm đòng.
Tăng cường bón lân và kali để hỗ trợ sự phát triển của bông lúa và hạt, thay vì kích thích đẻ nhánh.
4.3. Kiểm soát mật độ gieo cấy
Gieo cấy với mật độ hợp lý (khoảng 25-30 khóm/m² đối với cấy, hoặc 30-50 kg hạt giống/ha đối với sạ bằng máy bay nông nghiệp) để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng, từ đó giảm thiểu nhánh phụ.
4.5. Sử dụng giống lúa phù hợp
Chúng ta nên sử dụng những giống lúa đẻ nhánh tập trung (tức đẻ nhánh khỏe trong thời gian ngắn), đây thường là những giống lúa ngắn ngày, tiêu biểu như giống lúa lai F1-GS999, đây là giống lúa có những đặc điểm như:
Là giống lúa ngắn ngày
Có bộ rễ phát triển.
Thân cứng và thấp cây
4.6. Quản lý sâu bệnh và cỏ dại
Sâu bệnh và cỏ dại làm giảm khả năng đẻ nhánh tập trung dẫn đến việc cây lúa không đủ nhánh hữu hiệu, kéo dài thời gian đẻ nhánh như:
Cỏ dại: Cạnh tranh sự phát triển cây lúa, cản trở cây lúa đẻ nhánh dẫn đến tình trạng cây lúa kéo dài thời gian đẻ nhánh.
Sâu bệnh: Sâu bệnh tấn công làm cây lúa không phát triển bình thường, cần đẻ thêm nhánh để bù vào nhánh bị tấn công làm kéo dài thời gian đẻ nhánh tăng lượng nhánh vô hiệu.
5. Kết Luận Sự Cần Thiết Hạn Chế Lúa Đẻ Nhánh
Hạn chế lúa đẻ nhánh là một biện pháp kỹ thuật quan trọng nhằm tối ưu hóa năng suất và chất lượng vụ lúa. Việc xác định đúng thời điểm, nhận biết biểu hiện của cây lúa và áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp sẽ giúp nông dân đạt được vụ mùa năng suất cao, đồng thời giảm thiểu lãng phí tài nguyên.
Để tìm hiểu những giống lúa chất lượng, năng suất cao như GS55, GS999 cũng như hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của chúng tôi xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 hoặc để lại thông tin tại mẫu “NHẬN TƯ VẤN”, GlobalCheck rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.