Xuất Khẩu Nông Nghiệp Đà Thắng- Nỗi Lo Ngành Lúa Gạo

9 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 52,31 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2024, góp phần quan trọng vào thặng dư thương mại quốc gia. Tuy nhiên, trong bức tranh tăng trưởng chung, xuất khẩu lúa gạo lại ghi nhận sự sụt giảm đáng lo ngại, đòi hỏi các giải pháp chiến lược để vực dậy ngành hàng chủ lực này.

Xuất khẩu nông nghiệp trên đà thắng, nhưng vẫn còn nhiều nỗi lo

1. Tình Hình Xuất Khẩu Nông Nghiệp Việt Nam 9 Tháng Đầu Năm 2025

Tổng cán cân thương mại nông, lâm, thủy sản 3 quý đầu năm đạt thặng dư 15,93 tỷ USD, tăng 17,6% so với cùng kỳ. Riêng tháng 9/2025, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 6,35 tỷ USD, tăng 11,8%. Các nhóm hàng chính đóng góp tích cực bao gồm:

• Nông sản (28,51 tỷ USD, tăng 16,8%).
• Thủy sản (8,12 tỷ USD, tăng 12,3%).
• Lâm sản (13,41 tỷ USD, tăng 7,4%). 
• Sản phẩm chăn nuôi đạt 447,5 triệu USD (tăng 18,6%).
• Đầu vào sản xuất 1,82 tỷ USD (tăng 33,1%).
• Muối 8 triệu USD (tăng gần 96,3%).

Về thị trường, châu Á vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất với 43,9% tổng kim ngạch, theo sau là châu Mỹ (23%), châu Âu (14,2%), châu Phi (3%) và châu Đại Dương (1,3%). Xuất khẩu sang châu Âu tăng mạnh 40,6%, châu Phi tăng 91,6%, châu Á tăng 4,1% và châu Mỹ tăng 11,4%. 

Các thị trường lớn như Hoa Kỳ (tăng 9%), Trung Quốc (tăng 5,9%) và Nhật Bản (tăng 23,9%) chiếm gần 48% tổng kim ngạch.

Ba nhóm hàng có thặng dư lớn nhất là:

• Lâm sản (11,01 tỷ USD, tăng 5,7%).
• Thủy sản (5,74 tỷ USD, tăng 7,1%).
• Nông sản (6,13 tỷ USD, tăng 41,3%). 

Trong đó, có 7 mặt hàng đạt thặng dư trên 1 tỷ USD, nổi bật là:

• Gỗ và sản phẩm gỗ (10,15 tỷ USD, tăng 5,1%).
• Cà phê (6,68 tỷ USD, tăng 64,4%).
• Rau quả (4,33 tỷ USD, tăng 8,8%).
• Tôm (2,84 tỷ USD, tăng 12,5%).
• Gạo (2,04 tỷ USD, giảm 38,7%).
• Cá tra (1,46 tỷ USD, tăng 7,9%).
• Hạt tiêu (gần 1,06 tỷ USD, tăng 18%).

2. Lúa gạo: Điểm Nghẽn Cần Giải Pháp Ngành Nông Nghiệp

Trái ngược với đà tăng trưởng chung, xuất khẩu lúa gạo đang đối mặt với thách thức lớn. Sau 9 tháng, kim ngạch chỉ đạt 3,55 tỷ USD, giảm 18,5% so với cùng kỳ dù sản lượng duy trì ổn định ở mức 7 triệu tấn.

Giá xuất khẩu bình quân giảm mạnh 18,6%, xuống còn 509 USD/tấn. Thặng dư thương mại của mặt hàng này cũng lao dốc 38,7%, chỉ còn 2,04 tỷ USD. Sản lượng lúa cả nước đạt khoảng 40 triệu tấn, nhưng giá cả biến động và cạnh tranh gay gắt từ các nước xuất khẩu khác đã khiến ngành lúa gạo mất dần lợi thế.

Giá trị xuất khẩu lúa gạo đã giảm mạnh ở quý 3/2025

Như vậy ngành lúa gạo của chúng ta tuy vẫn duy trì sản lượng ổn định, nhưng đang gặp khó ở khâu thị trường xuất khẩu, điều này cho thấy với ngành lúa gạo phải thực hiện gấp 2 nhiệm vụ là:

• Xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu.
• Nâng cao chất lượng, tạo lợi thế cạnh tranh.

3. Giải Pháp Chiến Lược: Mở Rộng Thị Trường Và Ứng Dụng Công Nghệ Cao

Để vực dậy xuất khẩu lúa gạo, cần tập trung mở rộng thị trường, đặc biệt hướng tới các nước phát triển như châu Âu, Mỹ và Nhật Bản – nơi nhu cầu về sản phẩm chất lượng cao, bền vững ngày càng tăng. Điều này đòi hỏi chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng công nghệ cao và nông nghiệp xanh.

Thứ nhất, ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng suất và chất lượng. Nổi bật là việc sử dụng máy bay nông nghiệp 540s – một thiết bị phun thuốc hiện đại, giúp giảm chi phí lao động và tăng hiệu quả phân bố phân bón, thuốc bảo vệ thực vật lên đến 20%. Kết hợp với hệ thống sóng định vị chính xác DTALS (Dynamic Tracking and Location System), nông dân có thể định vị ruộng đồng với độ chính xác centimet, tối ưu hóa quy trình canh tác và giảm lãng phí tài nguyên.

Thứ hai, thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ, xanh và thân thiện với môi trường, nhằm hạn chế tối đa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật – yếu tố then chốt để đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường phát triển. Một công nghệ đáng chú ý là thiết bị san phẳng mặt ruộng GP2300 – hệ thống san phẳng mặt ruộng tự động, giúp mặt ruộng đạt độ phẳng gần như tuyệt đối (sai lệch dưới 3cm), cải thiện khả năng thoát nước, tăng năng suất lúa lên 10-15% và giảm sử dụng phân bón hóa học. Các mô hình này không chỉ nâng cao giá trị xuất khẩu mà còn góp phần bảo vệ môi trường, đáp ứng cam kết phát triển bền vững.

Kết quả 9 tháng cho thấy đà phục hồi mạnh mẽ của khu vực nông nghiệp, với tăng trưởng 3,83% (quý 3 đạt 3,4%), cao hơn cùng kỳ. Sản lượng thủy sản đạt 7,26 triệu tấn (tăng 3,2%), gỗ khai thác từ rừng trồng hơn 18 triệu m³ (tăng 8,7%). Toàn ngành đã hoàn thành trên 80% kế hoạch năm. Nếu 3 tháng cuối duy trì mức tăng 5–5,5 tỷ USD/tháng, kim ngạch cả năm có thể vượt 67 tỷ USD, thậm chí đạt 70 tỷ USD. Với trọng tâm đẩy mạnh chế biến sâu, chuyển đổi xanh và đa dạng hóa thị trường – đặc biệt là giải quyết "nút thắt" lúa gạo – nông nghiệp sẽ tiếp tục là trụ đỡ vững chắc của nền kinh tế.

Để tìm hiểu các sản phẩm trong hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của GlobalCheck như máy bay nông nghiệp, thiết bị san phẳng mặt ruộng GP2300,…, xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 hoặc để lại thông tin tại mẫu “NHẬN TƯ VẤN”, GlobalCheck rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.