Nguyên Nhân- Kỹ Thuật Xử Lý Đất Bị Chua

Đất bị Chua- Thoái Hóa đang là một trong những vấn đề nghiêm trọng nền nông nghiệp nước ta. Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Năm 2020 nước ta có tới 44% diện tích đất nông nghiệp bị thoái hóa. Rửa trôi, thoái hóa là một trong những nguyên nhân chính gây chua đất làm ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng cây trồng.

Bài viết dưới đây chúng ta cùng nhau tìm hiểu nguyên nhân đất nông nghiệp nước ta bị chua và cách xử lý đất nông nghiệp bị chua theo hướng hữu cơ, phát triển nền nông nghiệp bền vững.

I. ĐẤT NHƯ THẾ NÀO THÌ GỌI LÀ ĐẤT BỊ CHUA?

Đất bị chua là đất có độ pH thấp hơn 7, đây là những loại đất có nồng độ ion của Hydroe cao (H+). Trong nông nghiệp đất được xem là bị chua khi:

• pH <7.
• Ph < 5.5 là nghiêm trọng.

Đất bị chua do nhiều nguyên nhân, chúng ta có thể liệt kê ra một số nguyên nhân như:

• Phong hóa đất đá mẹ giàu axit.
• Do bị rửa trôi.
• Lạm dụng phân bón hóa học.
• Tích tụ chất hữu cơ chưa phân hủy hoàn toàn.

Nguyên nhân gây ra tác hại của đất bị chua là do chúng làm giảm khả năng hòa tan và hấp thụ những dưỡng chất thiết yếu trong khi những chất độc hại lại dễ hòa tan vào đất hơn:

• Hợp chất độc hại nhưng dễ hòa tan như: Nhôm (AI), Mangan (Mn).
• Hợp chất cần thiết nhưng khó hòa tan: Canxi (Ca), Magie (Mg), Kali (K), Photpho (P).

II. NGUYÊN NHÂN ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỊ CHUA

Dưới đây là giải thích chi tiết nguyên nhân pH thấp làm đất nông nghiệp bị chua:

• Rửa trôi dinh dưỡng: Khi mưa lớn hoặc kiểm soát tưới tiêu không tốt dẫn đến rửa trôi các hợp chất quan trọng như cation bazơ (Canxi (Ca²⁺), Magiê (Mg²⁺), Kali (K⁺), Natri (Na⁺)), thay vào đó là những hợp chất làm chua đất là ion H⁺ và Al³⁺.
• Sử dụng phân bón hóa học: Tầm quan trọng của phân bón là điều không thể chối cãi, tuy nhiên phân bón hóa học có chứa lưu huỳnh (S) và đạm (N) như phân SA ((NH₄)₂SO₄) hoặc Ure (CO(NH₂)₂), sử dụng những phân bón này làm tăng H⁺ trong đất, dẫn đến đất bị chua.
• Hoạt động của rễ cây và vi sinh vật: Trong quá trình hô hấp, rễ cây và vi sinh vật giải phóng CO₂. CO₂ hòa tan trong nước tạo thành axit cacbonic (H₂CO₃), làm giảm pH đất. Không những vậy một số còn tạo ra axit hữu cơ và vô cơ trong quá trình phân hủy hữu cơ.
• Tính chất tự nhiên của đất: Một số loại đất hình thành từ đá mẹ có hàm lượng kim loại nặng cao hoặc có cấu trúc thoát nước kém cũng dễ bị chua tự nhiên.

Rửa trôi là một trong những nguyên nhân gây đất bị chua

III. LỢI ÍCH TỪ VIỆC XỬ LÝ ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỊ CHUA

Đất bị chua là vấn đề rất quan trọng với nền nông nghiệp nước ta, đặc biệt chủ trương hướng tới một nền nông nghiệp bền vững hướng hữu cơ thì việc này lại càng quan trọng, dưới đây là một số lợi ích nếu như đất nông nghiệp của chúng ta được xử lý hết chua:

• Tăng cường hấp thu dinh dưỡng: Khi đất chua, nhiều nguyên tố đa lượng và vi lượng trở nên khó hấp thụ đối với cây trồng do bị cố định hoặc chuyển hóa thành dạng không hòa tan. Việc cân bằng pH giúp cây trồng dễ dàng hấp thụ chất dinh dưỡng hơn, đặc biệt các chất như Photpho (P), Canxi (Ca), Magiê (Mg).
• Cải thiện cấu trúc đất: Đất bị chua thường có cấu trúc chặt nên bộ rễ khó phát triển và thoát nước kém . Việc cải tạo độ pH giúp đất tơi xốp hơn, tăng khả năng giữ nước và không khí, tạo môi trường thuận lợi cho rễ cây phát triển.
• Kích thích hoạt động vi sinh vật có lợi: pH cân bằng là điều kiện lý tưởng vi sinh vật có ích phát triển nhờ vậy giúp phân hủy chất hữu cơ, cố định đạm và chuyển hóa dinh dưỡng.
• Giảm thiểu độc tố nhôm (Al³⁺): Đất chua tăng cường khả năng hòa tan (Al³⁺), chúng gây ức chế, độc tố cho rễ cây trồng.
• Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản: Đất được cải tạo giúp cây trồng được cung cấp chất dinh dưỡng đầy đủ, nhờ vậy chúng khỏe mạnh làm nền tảng kháng bị và cho năng suất cao.

Cải tạo đất giúp đất tơi xốp, thuận lợi môi trường cây trồng phát triển

IV. KỸ THUẬT KHẮC PHỤC ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỊ CHUA HƯỚNG HỮU CƠ

Nông nghiệp hữu cơ là xu hướng tất yếu nếu chúng ta muốn có một nền nông nghiệp bền vững. Phương pháp này thường tập trung vào việc cải thiện sức khỏe tổng thể môi trường đất một cách bền vững:

a. Sử dụng vôi và các chế phẩm từ vôi

Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến và hiệu quả nhất. Vôi cung cấp canxi và magie giúp hòa tan axit trong đất nâng cao độ pH giảm độ chua cho đất

• Kỹ thuật bón: Tùy thuộc vào độ pH hiện tại của đất và loại cây trồng, lượng vôi bón sẽ khác nhau. Nên bón vôi kết hợp với xới đất để vôi phân tán đều và nhanh chóng phát huy tác dụng. Nên bón vôi trước khi trồng cây khoảng 2-4 tuần để tránh ảnh hưởng đến rễ non.
• Liều lượng: Để xác định chính xác liều lượng, cần phân tích đất để biết độ pH hiện tại và nhu cầu vôi. Ví dụ, để nâng 1 độ pH cho đất thịt trung bình trên diện tích 1 ha, có thể cần khoảng 1-2 tấn vôi.

Rắc vôi bột là một trong những giải pháp chính giúp cải tạo môi trường đất

b. Bổ sung chất hữu cơ

Phân chuồng ủ hoai mục, phân xanh, rơm rạ, tro trấu, hoặc than sinh học (biochar) là nguồn chất hữu cơ tuyệt vời. Chất hữu cơ giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng đệm của đất (ổn định pH), và là nguồn thức ăn cho vi sinh vật có lợi.

Khi chất hữu cơ phân hủy chúng tạo ra axit hữu cơ yếu có khả năng chelat hóa các ion Al3+ gây độc. Ngoài ra chúng còn giúp xốp đất và tạo ra các ion bazơ nhẹ giúp cân bằng pH đất dần dần.

d. Trồng cây phân xanh và cây che phủ

Một số loại cây có vai trò bổ xung chất hữu cơ và cố định đạm giúp cải thiện độ phì nhiêu cho đất đồng thời hạn chế rửa trôi như cốt khí, điên điển, muồng hoa vàng.

e. Sử dụng vi sinh vật đối kháng và các chế phẩm sinh học 

Nhiều vi sinh vật giúp phân hủy chất hữu cơ, tăng cường sự hấp thụ dinh dưỡng và điều chỉnh pH như nấm Trichoderma, xạ khuẩn Streptomyces.

V. ỨNG DỤNG MÁY BAY NÔNG NGHIỆP XỬ LÝ ĐẤT BỊ CHUA

Drone nông nghiệp không trực tiếp giúp đất bị chua, nhưng nhờ công nghệ chúng giúp quá trình chăm sóc đất bị chua dễ dàng và hiệu quả hơn góp phần tiết kiệm chi phí nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

a. Phân phối vôi và chế phẩm cải tạo đất đồng đều

Với phân bón hữu cơ dạng hạt hoặc dạng lỏng sử dụng máy bay nông nghiệp rất hiệu quả, chúng giúp quá trình cải tạo đất đều và chính xác hơn. Đặc biệt tính năng định vị chính xác giúp chúng dễ dàng phân bổ vào những khu vực cần thiết.

Lưu ý: khi sử dụng vôi bột hoặc phân bón hữu cơ dạng bột chúng ta cần lựa chọn dòng drone có phải năng rải được phân bón dạng bột, vì dạng bột rất dễ bị tắc nên nó rất kén loại drone rải phân bón.

b. Tiết kiệm thời gian và nhân công

Với công suất làm việc vượt trội nhờ vậy một chiếc drone có thể là việc bằng chục người mà vẫn cảm thấy nhàn hạ, ví dụ như chiếc máy bay nông nghiệp G700 của GlobalCheck có thể rải tới 300kg/phút một cách nhẹ nhàng.

c. Hiệu quả trên địa hình khó khăn

Với khả năng bay trên cao, làm việc tự động, đặc biệt người điều khiển có thể đứng xa hàng kilomet vẫn có thể điều khiển chúng. Nhờ vậy chúng có thể tự động làm việc ở những nơi con người khó tiếp cận một cách dễ dàng.

Máy bay có thể tiếp cận và xử lý đất ở những khu vực đồi dốc, địa hình phức tạp mà máy móc mặt đất khó có thể vào được, đảm bảo mọi diện tích đều được cải tạo.

Để tìm hiểu về hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của chúng tôi cũng như những chiếc máy bay nông nghiệp mang thương hiệu GlobalCheck xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 hoặc để lại thông tin tại mẫu “NHẬN TƯ VẤN”, GlobalCheck rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.